Prof. Dr. YAŞAR EREN

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ    JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ  

                

STEREONET UYGULAMALARI

9-Kıvrım Ekseninin Bulunması

Arazide ölçülen tabaka, klivaj gibi ölçümler stereonette değerlendirilerek, bir bölgedeki kıvrım ekseni belirlenebilir. Bunun için β- veya Π- diyagramları hazırlanır

 β-diyagramı hazırlanırken düzlemlerin kendisi işaretlenir. Düzlemlerin kesişimi kıvrım eksenini verecektir.

Π- diyagramı yapılırken düzlemlerin kutup noktası işaretlenir ve kutup noktaları analiz edilerek kıvrım ekseninin gidişi belirlenir.

 

β-diyagramı

Ölçüm sayısı fazla değilse β-diyagramı yapılır. β-diyagramının hazırlanması, Π- diyagramına göre daha fazla zaman alır ve yorumu daha karışıktır. β-diyagramı hazırlanırken ölçümlerin konumlarına göre yayları çizilir ve bu düzlemlere ilişkin yayların kesişim noktaları bulunur. Tabakalar ortalama bir kıvrım ekseni boyunca kesişeceklerdir

Problem. Kıvrımlı bir bölgede aşağıda verilen tabaka ölçümleri alınmıştır. Bu ölçümleri β-diyagramı yaparak değerlendiriniz

K-G, 40D

K20D, 77GD

K35D, 62KB

K55D, 34 KB

K65D, 24KB

K85D, 20 KB

K30B, 24KD

K24D, 90

K12D, 60GD

K48B, 18 KD

 

Çözüm 1: Sırasıyla tek tek tabaka düzlemleri işaretlenir (İşaretlenen K-G, 40D)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2- İşaretlenen ikinci ölçüm

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3-Tüm tabaka düzlemleri işaretlenir. Tabaka düzlemleri bir noktada kesişecektir. Bu nokta (β-) kıvrım eksenidir.

NOT: Buradaki örnek ideal bir örnektir. Genellikle düzlemler bir noktada değil bir alan boyunca yoğunlaşacak şekilde kesişirler.  Bu durumda gözle veya arakesit noktaları konturlanarak egemen kıvrım ekseni gidişi bulunur

4-  Belirlenen kıvrım ekseni alttaki ağın D-B eksenine çakıştırılır. Dıştan içe doğru okunan açı (20) kıvrım ekseninin dalım açısıdır. Noktanın şeffaf kağıt üstünde arasında bulunduğu yön (KD) kıvrım ekseninin dalım yönüdür.
5-Çizgiselliğin K yönü  ile ağın dış çemberi üzerinde yaptığı dar açı (24) ise kıvrım ekseninin yönelimini verir.
   
   
   
GERİ (BACK)